Nicotinamide Mononucleotide (NMN) đang được xem là một hoạt chất đáng chú ý trong lĩnh vực chống lão hóa và hỗ trợ sức khỏe tế bào. Tuy nhiên, nhiều người vẫn thắc mắc: NMN là thuốc hay thực phẩm bảo vệ sức khoẻ? Câu trả lời không chỉ nằm ở công dụng sinh học, mà còn liên quan đến quy định pháp lý, tiêu chuẩn an toàn và hướng sử dụng.
NMN là gì và có bao nhiêu dạng NMN?
Trước tiên, chúng ta cần nắm vững NMN là gì? NMN (Nicotinamide Mononucleotide) là tiền chất trực tiếp của NAD⁺, một coenzyme trung tâm trong chuyển hóa năng lượng và sửa chữa DNA.
Ngày nay, các nhà khoa học đã khám phá ra rằng NMN tồn tại ở hai dạng Alpha-NMN (α-NMN) và Beta-NMN (β-NMN), điểm khác biệt của 2 dạng đồng phân này nằm ở cấu trúc lập thể quanh nguyên tử carbon (C1’) của phân tử ribose. Sự khác biệt này ảnh hưởng trực tiếp đến tính ổn định, khả năng hấp thu và hiệu quả sinh học.
- β-NMN là dạng tự nhiên, được cơ thể hấp thu và chuyển hóa hiệu quả thành NAD⁺ nhờ enzyme NMNAT, đóng vai trò then chốt trong tăng năng lượng tế bào.
- α-NMN là đồng phân tổng hợp, kém ổn định và gần như không được enzyme nhận biết, nên hiệu quả sinh học thấp.
2 dạng đồng phân của NMN.
Vì vậy, khi lựa chọn thực phẩm chức năng NMN hàm lượng cao nhất và nhằm tối ưu sinh khả dụng, người dùng nên ưu tiên sản phẩm chứa β-NMN tinh khiết ≥98%, đảm bảo hiệu quả và độ an toàn.
Ở cấp độ khoa học, NMN đã được chứng minh có khả năng tăng năng lượng tế bào, hỗ trợ chức năng ty thể và giảm stress oxy hóa, song việc phân loại pháp lý của hoạt chất này lại khác nhau giữa các quốc gia.
Về mặt quy định, NMN nằm ở ranh giới giữa hai nhóm: dược phẩm (thuốc) và thực phẩm bảo vệ sức khỏe (thực phẩm chức năng). Điều này tạo nên nhiều tranh luận trong cộng đồng khoa học và quản lý dược phẩm. Vậy NMN là thuốc hay thực phẩm bảo vệ sức khỏe?
NMN là thuốc hay thực phẩm bảo vệ sức khỏe?
Trên thế giới, các cơ quan quản lý vẫn đang tiếp cận, phân loại NMN theo những tiêu chí khác nhau, tùy vào mức độ chứng cứ khoa học và khung pháp lý quốc gia. Một số nước xếp NMN vào nhóm thực phẩm chức năng, trong khi số khác vẫn xem đây là hoạt chất đang trong giai đoạn thử nghiệm dược phẩm.
Việc hiểu rõ cách mỗi quốc gia phân loại không chỉ giúp người dùng nhận định NMN có phải thực phẩm chức năng không, mà còn đánh giá được độ tin cậy và mức an toàn.
Phân biệt thuốc và thực phẩm bảo vệ sức khỏe
- Thuốc (Pharmaceuticals) là sản phẩm có đặc tính điều trị, phòng ngừa hoặc chẩn đoán bệnh. Thuốc phải qua quy trình nghiên cứu lâm sàng nghiêm ngặt chứng minh về tính hiệu quả và an toàn trước khi được cấp phép lưu hành.
- Thực phẩm bảo vệ sức khỏe/Thực phẩm chức năng (Dietary Supplements) là các sản phẩm chứa thành phần dinh dưỡng hoặc vi chất sinh học giúp hỗ trợ sức khỏe bình thường, không nhằm mục đích chữa bệnh. Chúng được cấp phép dựa trên chứng nhận an toàn, thành phần và công dụng hỗ trợ sức khỏe.
Phân loại NMN ở các quốc gia lớn trên thế giới
Nhật Bản là quốc gia đầu tiên chấp thuận NMN như một thực phẩm bảo vệ sức khỏe từ năm 2014. Các tiêu chuẩn chất lượng tại đây rất nghiêm ngặt: sản phẩm phải chứng minh độ an toàn, nguồn gốc và thành phần của thực phẩm chức năng NMN rõ ràng. Người tiêu dùng được phép sử dụng NMN để hỗ trợ sức khỏe và chống lão hóa, nhưng không được quảng cáo là thuốc.
Trong một động thái đáng chú ý dành cho ngành thực phẩm bổ sung, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) đã chính thức đảo ngược quyết định trước đó và tiếp tục công nhận β-NMN là thành phần hợp pháp trong các sản phẩm thực phẩm bổ sung. Quyết định này được công bố vào ngày 29 tháng 9 năm 2025 và đã xóa bỏ những bất ổn pháp lý kéo dài gần ba năm, mang lại tín hiệu tích cực cho thị trường chăm sóc sức khỏe toàn cầu, đặc biệt là tại Mỹ – một trong những thị trường lớn nhất thế giới.
Các quá trình chuyển hóa NMN trong cơ thể người.
“We now conclude that NMN is not excluded from the definition of dietary supplement under section 201(ff)(3)(B),” stated the FDA in a letter. “Specifically, although NMN was authorized for investigation as a new drug, and substantial clinical investigations of NMN have been instituted and made public, NMN was marketed as a dietary supplement in the United States before such authorization.” – Donald Prater, Principal Deputy Director for Human Foods with the FDA.
“Chúng tôi hiện kết luận rằng NMN không bị loại trừ khỏi định nghĩa thực phẩm bổ sung theo điều 201(ff)(3)(B),” FDA nêu trong một lá thư. “Cụ thể, mặc dù NMN từng được cấp phép để điều tra như một loại thuốc mới, và các nghiên cứu lâm sàng quan trọng về NMN đã được thực hiện và công khai, NMN đã được tiếp thị như thực phẩm bổ sung tại Hoa Kỳ trước khi có các giấy phép điều tra đó.” – Donald Prater, Giám đốc phụ trách Thực phẩm Con người tại FDA cho biết.
Trước đó, FDA từng tạm dừng phê duyệt NMN do một số nghiên cứu đăng ký NMN như thuốc thử nghiệm. Tuy nhiên, bằng chứng cho thấy NMN đã được lưu hành dưới dạng thực phẩm bổ sung từ năm 2017, nên cơ quan này đã khôi phục công nhận NMN là thành phần hợp pháp trong thực phẩm bổ sung. Quyết định này đến sau áp lực mạnh mẽ từ Hiệp hội Sản phẩm Tự nhiên (NPA), bao gồm việc nộp đơn kiến nghị và kiện tụng, thể hiện quyền lợi của người tiêu dùng và ngành công nghiệp thực phẩm bổ sung.
Tại Việt Nam, NMN hiện được phân phối hợp pháp dưới dạng thực phẩm bảo vệ sức khỏe, với yêu cầu các sản phẩm phải công bố thành phần đầy đủ, chứng minh tính an toàn và không được quảng cáo như thuốc chữa bệnh. Quy định này giúp người tiêu dùng tiếp cận NMN một cách minh bạch, an toàn và phù hợp với mục đích hỗ trợ tăng cường sức khỏe tổng thể. Trong khi đó, tại châu Âu, NMN được xếp vào nhóm “Novel Food”, tức thực phẩm mới, cần trải qua đánh giá khoa học nghiêm ngặt trước khi phổ biến rộng rãi.
Vì vậy, để trả lời câu hỏi “NMN là thuốc hay thực phẩm bảo vệ sức khỏe?” thì NMN nên được nhìn nhận như một giải pháp hỗ trợ sức khỏe (thực phẩm bảo vệ sức khỏe), chứ không thay thế các phương pháp điều trị y khoa.
Cơ sở khoa học của NMN – hoạt chất tiềm năng nhưng chưa phải thuốc
Các nghiên cứu bước đầu đã chỉ ra rằng NMN có khả năng tăng nồng độ NAD⁺ nội bào, yếu tố cốt lõi trong quá trình:
- Tạo năng lượng ATP tại ty thể.
- Giảm stress oxy hóa và tình trạng viêm mạn tính mức độ thấp.
- Hỗ trợ sửa chữa DNA và điều hòa chuyển hóa năng lượng tế bào.
Điều này lý giải vì sao hoạt chất NMN được xem là một thành phần của thực phẩm chức năng NMN quan trọng, giúp duy trì sức khỏe và khả năng phục hồi tự nhiên của cơ thể. Tuy nhiên, để NMN được công nhận là thuốc trong y học lâm sàng, cần thêm nhiều nghiên cứu đa trung tâm, dài hạn nhằm xác định liều lượng tối ưu, dược động học và hiệu quả điều trị thực tế.
Hoạt chất NMN có an toàn? Lưu ý khi sử dụng thực phẩm bảo vệ sức khỏe NMN
Các thử nghiệm lâm sàng giai đoạn sớm cho thấy NMN an toàn khi dùng liều 250–500 mg/ngày, không ghi nhận tác dụng phụ nghiêm trọng. Các nghiên cứu kéo dài trên động vật và một số thử nghiệm nhỏ ở người cũng chưa ghi nhận độc tính nghiêm trọng hay ảnh hưởng lâu dài đến chức năng gan, thận hay tim mạch. Tuy nhiên, tính an toàn ở liều cao kéo dài vẫn cần được nghiên cứu thêm.
NMN là thuốc hay thực phẩm bảo vệ sức khỏe? Có an toàn không?
Một trong những yếu tố người tiêu dùng cần lưu ý là NMN được chiết xuất từ đâu. NMN được sản xuất qua quá trình sinh học hoặc hóa học tinh khiết cao sẽ ít tạp chất và ổn định hơn. Ngoài ra, sản phẩm nên được kiểm định độc lập và tuân thủ các tiêu chuẩn GMP (Good Manufacturing Practice). Mặt khác, hàm lượng NMN thực tế trên nhãn phải chính xác với liều khuyến nghị, vì nhiều sản phẩm trên thị trường chưa kiểm chứng đầy đủ.
Việc chọn NMN có nguồn gốc rõ ràng, hàm lượng ổn định và chứng nhận an toàn không chỉ giúp tối ưu hóa khả năng tăng NAD⁺ nội bào mà còn hạn chế rủi ro liên quan đến tạp chất hoặc sản phẩm kém chất lượng. Đây là bước quan trọng để NMN phát huy tác dụng hỗ trợ năng lượng, chức năng ty thể và sức khỏe tổng thể, đồng thời phù hợp với mục tiêu y học phòng ngừa và chăm sóc sức khỏe hiện đại.
Tuy nhiên việc bổ sung NMN cần được tham vấn thêm ý kiến bác sĩ để có liều lượng sử dụng thích hợp theo thể trạng từng người, đặc biệt là đối với các đối tượng đặc biệt như phụ nữ mang thai và cho con bú hoặc người đang điều trị bằng thuốc.
Kết luận
Dưới góc nhìn y học và pháp lý, NMN là thuốc hay thực phẩm bảo vệ sức khoẻ vẫn là vấn đề đang được nghiên cứu, song hiện tại, NMN được công nhận hợp pháp và an toàn khi sử dụng dưới dạng thực phẩm bảo vệ sức khỏe. Việc hiểu rõ bản chất, cơ chế tác động và quy định của từng quốc gia giúp người tiêu dùng chọn đúng sản phẩm, dùng đúng cách và đạt hiệu quả tối ưu trong việc duy trì sức khỏe tế bào và năng lượng sinh học.
Leave A Comment